EWANGELIA ŁUKASZA - SPOTKANIE PIĄTE

Łukasza 4,1-30

PRÓBA NA PUSTYNI

Łk 4,1-13

1.       Czego symbolem w Biblii jest pustynia[1]? Czy 40 dni[2] próby Jezusa na pustyni łączą Go w jakiś sposób z historią ST?

2.       Kim jest diabeł[3]?

3.       Czego dotyczyły kolejne pokusy[4] i jak Jezus je odpierał[5]?

4.       Spośród tych trzech pokus, jakich doświadczył Jezus, którą byłoby Ci najtrudniej odeprzeć: związaną z pożądaniem – głodem, pragnieniem? Związaną z pragnieniem uznania – sukcesu, popularności, sławy? Związaną z władzą – bogactwa, kontroli nad innymi, posiadania wpływów?

JEZUS W SYNAGODZE W NAZARECIE

Łk 4,14-30

1.       Gdzie leży Galilea?

2.       Jak początek wersetu 14 i stwierdzenie „w mocy Ducha” odnoszące się do Jezusa łączy się z wydarzeniami na pustyni?

3.       Jak Łukasz opisał styl życia Jezusa?

4.       Jaką rolę w życiu Jezusa pełnił Nazaret?

5.       Czym była synagoga[6] dla Żydów? Jaka atmosfera panowała w tym miejscu, kiedy Jezus przeczytał test zwoju[7] (księgi)?

6.       W jaki sposób tekst Izajasza[8], który przeczytał Jezus, opisywał Jego służbę[9]?

7.       Jaka była reakcja[10] słuchających na słowa Jezusa „Dziś wypełniło się to Pismo w waszych uszach”?

8.       Co takiego powiedział Jezus, że słuchacze z „zadziwionych” zmienili się w „gniewnych” i „oburzonych”?

9.       Jaką myśl zawierały przytoczone przykłady związane z życiem starotestamentowych proroków Eliasza i Elizeusza[11]?

10.   Co usiłowali zrobić mieszkańcy Jego rodzinnego miasta? Dlaczego ich zamysł się nie powiódł?

---

[1] Pustynia w Biblii jest obrazem tak braku i niebezpieczeństwa (Pwt 8,15), kary (Lb 14,32-33; Pwt 9,28), jak i miejscem schronienia (Ap 12,6.14; 1 Sm 23,14; 26,2-3), zaspokojenia potrzeb Bożego ludu (1 Krl 19,4; Wj 16,14).  

[2] Jezus jest personifikacją Izraela – odtwarza doświadczenia narodu z wędrówki przez pustynię (zob. Pwt 6-8). Podobnie jak Izrael Jezus był kuszony przez głód (Wj 16,1-8), zachęcany do wystawienia Boga na próbę (Wj 17,1-3) i nakłaniany do bałwochwalstwa (Wj 32).

40 pojawia się w wielu miejscach Biblii i łączy się w historią tak całego ludu Bożego, jak i pojwdynczych osób (potop – Rdz 7,4, wędrówka Izraela do Kaananu – Wj 16,35; Ps 95,10, post Mojżesza – Pwt 9,9, post Eliasza – 1 Krl 19,8, niewola Izraela u Filistynów – Sdz 13,1, czas leżenia Ezechiela na jednym boku – Ez 4,6, czas wyznaczony przez Boga do zniszczenia Niniwy – Jon 3,4).

[3] gr. diabolos – oszczerca, ten, który fałszywie oskarża (hbr. satanos – przeciwnik). Anioł (2 Kor 11,14; 2 Tes 2,9; Jd 6; Ap 13,13-14), nazywany „upadłym”, włada siłami „tego świata” (2 Ptr 2,4; Jd 6, 2 Kor 4,4) i stara się zniszczyć Kościół Boży (1 Ptr 5,8, Ap 12,13-17). Zwodzi (Ap 12,9), zaślepia, jest przebiegły (chytry) – 2 Kor 11,3; 2 Kor 2,11. Jest pokonany (Ap 12,7-9) i będzie pokonany (Rz 16,20).

[4] Pokusa nr. 1 – pożądliwość ciała, pokusa nr 2 – pożądliwość oczu, pokusa nr 3 – pycha życia.

[5] Pan Jezus za każdym razem cytuje Pismo – Księgę Powtórzonego Prawa, są to kolejno wersety: Pwt 8,3; 6,13; 6,16.

[6] Synagoga z j. gr. znaczy „zgromadzenie”. Pełniła trzy główne zadania: była miejscem modlitwy i domem nabożeństw, służyła jako centrum nauczania (hbr. Bet midrasz – „dom nauczania”) oraz była miejscem zgromadzeń członków gminy (hbr. Bet kneset – „dom zgromadzeń”).

[7] Księgi miały formę rulonu (zwoju), a materiałem piśmiennym był papirus.

[8] Jezus pomija Iz 61,2b, gdzie jest mowa o sądzie. Łukasz przytacza szereg wypowiedzi Jezusa o sądzie (Łk 10,13016; 11,29-32.37-54; 13,5-9.28-30.33-35; 19,41-44; 21,20-22), które zapowiadają karę nie dla pogan, ale dla niewierzącego Izraela.

[9] Będzie napełniony (wiedziony, prowadzony) przez Ducha; będzie uwalniał uciśnionych (dosłownie: „tych, którzy zostali rozbici na kawałki”); będzie dokonywał cudów (uzdrawiał ślepych); ogłosi łaskę Boga („miłościwy rok Pana”) – co odnosi się do starotestamentowego Roku Jubileuszowego (zob. Kpł 25,8-17), w którym wszelki majątek powracał do ich pierwotnych właścicieli. 

[10] Słowo „dziwili się” (gr. thaumazō) może określać zarówno podziw (Łk 7,9), jak i sprzeciw (zob. J 7,15).

[11] Historie o Eliaszu i wdowie (zob. 1 Krl 17,1-16) oraz o Elizeuszu i Naamanie (zob. 2 Krl 5,1-14) wyrażają taką myśl: Żydzi odrzucili Eliasza, a Bóg posłał go, aby przyniósł ratunek pogańskiej kobiecie – wdowie, Żydzi odrzucili Elizeusza, a Bóg użył go, aby przynieść uzdrowienie trędowatemu poganinowi.