KSIEGA RODZAJU - SPOTKANIE TRZECIE

Tekst rozważany: Rdz 3,1-4,26

1.      Jaką prawdę o Bogu podkreśla przeczytany fragment?

2.      Jakiej prawdy dowiadujesz się o człowieku?

3.      Jak możesz zastosować poznane prawdy w praktyce?

Znajdź w przeczytanym tekście (Rdz 3,1-19) elementy procedury sądowej (śledztwo-przesłuchanie, ogłoszenie wyroku i jego wykonanie/ egzekucja).

Szatan – starodawny wąż

Co biblia mówi o szatanie?

Przeczytaj nowotestamentowe teksty, które mówią o jego działaniu, np. Mk 1,13; Mk 3,22-27; Mk 4,15; Łk 13,16; Łk 22,3; Łk 22,31; J 8,44-46; J 14,30; J 16,11; Dz 5,3; Dz 26,18; Rz 16,20; 2 Kor 4,4; 2 Kor 11,14; 1 Tes 2,18; 2 Tes 2,9; Ap 2,13; Ap 12,9-10; Ap 20,2-7.

Jaką strategię działania szatana ukazuje tekst z Księgi Rodzaju?

Co o szatanie/wężu mówi Pan Bóg?

Człowiek i Bóg po upadku

Jak Biblia przedstawia los człowieka po upadku?

Jakie jest miejsce Boga w rzeczywistości „poza Edenem”, w której znalazł się człowiek?

Czego uczy historia o Kainie i Ablu?

Zadanie do wykonania

Przeczytaj historię potopu: Rdz 6,1-9,29

Przepisz wybrany fragment powyższego tekstu i sparafrazuj.

KSIĘGA RODZAJU - SPOTKANIE DRUGIE

Tekst rozważany: Rdz 1,1-2,25

1.       Jaką prawdę o Bogu podkreśla przeczytany fragment?

2.      Co jest cechą charakterystyczną dzieła Boga opisanego w tym fragmencie?

3.      Jakie wspólne elementy dostrzegasz w każdym z sześciu dni stworzenia?

4.      Ile czynów stwórczych Boga zawartych jest w tekście? Wymień je. Czy dostrzegasz coś szczególnego (może zaskakującego) w kolejności tych dzieł?

5.      Czego dowiadujemy się o człowieku?

6.      Jak możesz zastosować poznane prawdy w swoim życiu?

Bóg – Stwórca

Iz 44,24

Ps 33,6-9

„Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię” (Rdz 1,1)

Użyte w tekście hebrajskim czasownik „bara” (stworzył) nigdy nie występuje w połączeniu z jakąś materią, z której coś się tworzy, lecz zawsze określa powoływanie czegoś do istnienia z niczego.

Bóg w dziele stworzenia:

- mówi

- oddziela

- nazywa

- widzi

- błogosławi

- odpoczywa

Człowiek w Bożym planie

- Czym różni się opis stworzenia człowieka od opisu stworzenia pozostałych dzieł Boga?

- Co Bóg mówi o człowieku? Co mówi do człowieka?

Adam[1]

Pismo Święte wywodzi słowo adam (אדם) od słowa adama (אדמה) – ziemia, gleba.
W Rdz 2,7 pojawia się bardzo ciekawa gra słów związana z tą etymologią. Mówi się tam, że Pan Bóg stworzył Adama z adama, z prochu ziemi. Ta figura stylistyczna jest praktycznie nie do oddania w języku polskim, gdyż aby ją przekazać, trzeba by po polsku przetłumaczyć: Pan Bóg stworzył ziemianina z ziemi – co brzmiałoby dosyć dziwnie. W takich miejscach uwidacznia się piękno języka oryginalnego Biblii i pewien stopień jego nieprzekładalności na języki współczesne.

Ewa[2]

W Rdz 3,20 czytamy: Mężczyzna dał swej żonie imię Ewa, bo ona stała się matką wszystkich żyjących. Autor biblijny na zasadzie skojarzenia brzmienia wywodzi imię Ewa (hebr. chawwa חוה) od czasownika oznaczającego życie (hebr. chaja חיה). Stąd imię Ewa tłumaczone bywa jako „żyjąca” lub częściej „dająca życie”, „dawczyni życia”: od Ewy według opowiadania biblijnego wywodzą się bowiem wszyscy ludzie. W Septuagincie – greckim przekładzie Biblii – Ewa nazwana jest wprost „Życiem” (gr. Ζωή, czyt. zoe), przez co starożytny tłumacz zachował grę słów oryginału: „Adam nadał swej żonie imię Życie, bo ona stała się matką wszystkich żyjących”.

Zadanie do wykonania

Przeczytaj tekst: Rdz 3,1-4,26

Przepisz wybrany fragment powyższego tekstu i sparafrazuj

---

[1] Marcin Majewski, Tajemnice biblijnych imion

[2] Marcin Majewski, Tajemnice biblijnych imion

KSIĘGA RODZAJU - SPOTKANIE PIERWSZE

Studium biblijne: „Cała Biblia o całym życiu”

Naszym celem na najbliższe miesiące jest poznanie tekstu Tory.

Biblia czyli co?

- Biblia hebrajska (tzw. Stary Testament/ Stare Przymierze)

- Nowy Testament (Pisma chrześcijańskie)

Biblia hebrajska

1.      Tora (Prawo, też: z języka hebrajskiego: „wskazówka”, „pouczenie”)

- Księga Rodzaju (Bereszit – Na początku)

- Księga Wyjścia (Szemot – Imiona)

- Księga Kapłańska (Wajikra – I zawołał)

- Księga Liczb (Bemidbar – Na pustyni)

- Księga Powtórzonego Prawa (Dewarim – Słowa)

2.      Prorocy (Newiim)

- Prorocy Pierwsi (księgi: Jozuego, Sędziów, 1 i 2 Samuela – w judaizmie uważane za jedną ksiegę, 1 i 2 Królewska – w judaizmie uważane za jedną księgę)

- Prorocy Późniejsi (księgi: Izajasza, Jeremiasza, Ezechiela oraz Księga Dwunastu Proroków – Ozeasza, Joela, Amosa, Abdiasza, Jonasza, Micheasza, Nahuma, Habakuka, Sofoniasza, Aggeusza, Zachariasza i Malachiasza)

3.      Pisma (Ketuwim)

- Psalmy, księga: Hioba, Przypowieści (Przysłów) Salomona, Rut, Pieśni nad Pieśniami, Kaznodziei Salomona (Koheleta), Lamentacji, Estery, Daniela, Ezdrasza-Nehemiasza (w kanonach chrześcijańskich dwie księgi), Kronik (w kanonach chrześcijańskich dwie księgi).

Trzy pierwsze księgi z tej listy (Psalmów, Hioba i Przypowieści) nazywane są też Księgą Prawdy, kolejne pięć ksiąg (od Rut do Estery) noszą nazwę Pięciu Zwojów[1] (Chamesz megillot).

W kanonie hebrajskim są 24 księgi, które odpowiadają 39 księgom kanonu chrześcijańskiego.

Kościół rzymskokatolicki[2] oprócz wymienionych ksiąg uznaje za natchnione jeszcze: Ksiegę Tobiasza, Judyty, 1. i 2. Księgę Machabejską, Księgę Mądrości, Mądrość Syracha (Syracydesa), Ksiegę Barucha i dodatki do ksiąg Estery i Daniela.

Najszerszy kanon ksiąg ST posiada Kościół etiopski (są tam także takie księgi jak: Księga Henocha, Księga Jubileuszów, 1., 2. i 3. Księga Mekabiego, Księga Barucha).

Język Starego Testamentu

- język hebrajski

- język aramejski(część Księgi Daniela – fragment 2,4b-7,28; fragmenty Księgi Rodzaju 31,47; Jer 10,11 i Ezd 4,8-6,18. 7,12-26)

Czytamy Biblię

1.      Obserwacja – o czym ten tekst opowiada?

2.      Interpretacja – jakie jest znaczenie tekstu?

3.      Zastosowanie – do czego ten tekst mnie wzywa, jak mogę zastosować jego treść?

Księga Rodzaju i jej treść

- Stworzenie świata – początek nieba i ziemi (Rdz 1,1-2,3)

- Człowiek w Bożym zamyśle(Rdz 2,4-25)

- Upadek człowieka (Rdz 3,1-4,26)

- Od Adama do Noego (Rdz 5)

- Potop (Rdz 6,1-9,29)

- Narodziny Narodu (Rdz 10,1-11,32)

- Abraham – Ojciec Izraela (Rdz 12,1-25,18)

- Izaak – dziecko obietnicy (Rdz 25,19-26,35)

- Jakub – przemieniony brat (Rdz 27,1-37,1)

- Józef – ukochany syn Jakuba (Rdz 37,2-50,26)

Zadanie domowe

1.      Przeczytaj Księgę Rodzaju w całości (w ciągu najbliższych dwóch tygodni)

2.      Przepisz do zeszytu i sparafrazuj wybrany fragment z Księgi Rodzaju dotyczący stworzenia świata (Rdz 1,1-2,3).

---

[1] Każdy z tych pięciu zwojów czytany jest podczas żydowskich świąt/ rocznic: Pieśń nad Pieśniami na Święto Paschy, Księga Rut na Święto Tygodni, Treny (Lamentacje) w rocznicę zburzenia Jerozolimy, Przypowieści na Święto Szałasów i Księga Estery na Święto Purim.

[2] Kanon ksiąg świętych został ustalony na Soborze Trydenckim (1545-1563 r.)

LIST JUDY - 29 LISTOPADA

Standardowe pytania, które zadajemy sobie podczas studium biblijnego są następujące:

1.      Co rozważany fragment Biblii mówi o Bogu?

2.      Jakie informacje tekst przekazuje o ludziach?

3.      Czy ten tekst mówi o czymś, czego powinniśmy unikać?

4.      Jakie wątki czytanego fragmentu możesz zastosować we własnym życiu?

Zadanie na początek studium:

Opowiedz przeczytany tekst swoimi słowami. Czyniąc to w grupie upewnij się, czy wszyscy uczestnicy studium biblijnego potwierdzają (zgadzają się) Twoją parafrazę.

Zadania na koniec studium:

§  Nadaj przeczytanemu tekstowi jakiś tytuł, który oddawałby jego główną (przewodnią) myśl.

§  Komu możesz opowiedzieć o tym, co odkryłeś/odkryłaś w tekście?

Poznajemy treść Listu Judy

1.      Kim jest autor Listu[1]? Co o nim wiemy?

2.      Jakie obrazy starotestamentowe[2] przywołuje Juda w swoim liście?

3.      Do walki o jaką wiarę zachęca Juda? Jak „walczyć” o wiarę?

4.      Co, Twoim zdaniem, mogli głosić fałszywi nauczyciele, którzy „wdarli się ukradkiem” między wierzących?

5.      Jakimi określeniami scharakteryzowani są fałszywi nauczyciele? Opisz sposób życia fałszywych nauczycieli w oparciu o w.8,10-13 i 16.

6.      Przeczytaj historię „buntu Korego” (Lb 16,1-32). Jaką lekcję z niej wyciągasz? Czego symbolem był bunt Korego?

7.      Do którego z listów Nowego Testamentu nawiązuje rozważany tekst[3]?

8.      Jaka odpowiedzialność spoczywa na chrześcijanach wobec zagrożeń ze strony fałszywej doktryny?

9.      Jak można modlić się w Duchu Świętym?

---

[1] Tradycja uznaje w nim przyrodniego brata lub kuzyna Jezusa (Mt 13,55; Mk 6,3).

[2] Historia z Księgi Wyjścia (w.5), bunt szatana (w.6), historia grzechu i zniszczenia Sodomy
i Gomory (w.7), śmierć Mojżesza (w.9), historię Kaina (w.11), opowieść o Balamie/Bileamie (w.11), historia buntu Korego/Koracha (w.11), historia Henocha (w.14,15).

[3] Porównaj List Judy z Drugim Listem Piotra

List Judy	Drugi List Piotra
w.3 w.4 w.6 w.7 w.8 w.9 w.10 w.11 w.12-13 w.16 w.17-18	1,5 2,1 2,4 2,6-10 2,10 2,11 2,12 2,15 2,13-17 2,18 3,1-3

DRUGI LIST PIOTRA - SPOTKANIE DRUGIE

Tekst rozważany: 2 Ptr 1,12-21

Pytania „odkrywcze” i zastosowanie

1.      Co ten tekst mówi o Bogu?

2.      Co dany fragment mówi o ludziach?

3.      Czy ten tekst mówi o czymś, czego powinniśmy unikać?

4.      Które wątki tekstu możesz zastosować we własnym życiu?

5.      Komu możesz opowiedzieć o tym, co odkryłeś/odkryłaś?

Pytania szczegółowe

1.      Co stanowi przedmiot troski adresata listu?

2.      Jakie przekonanie wyraża Piotr wobec swojej najbliższej przyszłości?

3.      Dlaczego słowa autora listu moją zasługują na uwagę i powinny być uznane za wiarygodne?

4.      Jakie wydarzenie z życia Jezusa wspomniane jest w w.17-18? Przeczytaj opis tego zdarzenia z Ewangelii (np. Mt 17).

5.      Czym jest „prorocka mowa” i jaka jest jej funkcja?

6.      Co Piotr mówi o pochodzeniu tekstu biblijnego? Jak to stwierdzenie powinno wpływać na nasze poznawanie (studiowanie) Biblii?

DRUGI LIST PIOTRA - SPOTKANIE PIERWSZE

Tekst rozważany: 2 Ptr 1,1-11

Pytania „odkrywcze” i zastosowanie

1.      Co ten tekst mówi o Bogu?

2.      Co dany fragment mówi o ludziach?

3.      Czy ten tekst mówi o czymś, czego powinniśmy unikać?

4.      Które wątki tekstu możesz zastosować we własnym życiu?

5.      Komu możesz opowiedzieć o tym, co odkryłeś/odkryłaś?

Pytania szczegółowe

1.      Jak przedstawia się autor Listu?

2.      Jakie jest biblijne znaczenie słowa „poznać”? Czy to gromadzenie wiedzy? Czy też coś innego?

3.      Jaki jest cel życia chrześcijanina?

4.      Co stanowi o wartości wiary? Dlaczego jest ona cenna?

5.      Jak zdefiniujesz chrześcijańskie życie w oparciu o siedem cech wymienionych w wersetach 5-7?

6.      Czy autor zapewnia o możliwości prowadzenia bezgrzesznego życia?

7.      Jaki jest charakter Królestwa, które ma być udziałem chrześcijan?

LIST PIOTRA - SPOTKANIE DZIEWIĄTE

Podsumowanie

Przeczytaj cały Pierwszy List Piotra z podziałem na fragmenty, które były przedmiotem rozważania w ciągu ostatnich tygodni.

Po przeczytaniu każdej części Listu odpowiedz na pytania:

• Co ten fragment Biblii mówi nam o Bogu?

• Co ten fragment mówi nam o innych ludziach?

• Czy ten fragment mówił nam o czymś niewłaściwym w naszym życiu, co powinniśmy wyznać innym lub unikać?

• Które wątki tego tekstu możesz zastosować we własnym życiu?

• Komu możesz opowiedzieć o tym, co odkryłeś/aś?

Cz. 1

1 Ptr 1,1-12

Cz 2

1 Ptr 1,13-25

Cz 3

1 Ptr 2,1-12

Cz 4

1 Ptr 2,13-3,7

Cz 5

1 Ptr 3,8-4,11

Cz 6

1 Ptr 4,12-5,14

LIST PIOTRA - SPOTKANIE SIÓDME I ÓSME

Tekst rozważany: 1 Ptr 4,13-5,14

Cierpieć jako chrześcijanin (4,12-19)

- Z którym fragmentem (fragmentami)Listu Piotra koresponduje ten tekst[1]?

- Jakim określeniem[2] nazwani są adresaci Listu?

- Czemu Piotr przywołuje cierpienia Chrystusa? Jak cierpienie Zbawiciela wiąże się z tym, którego doświadczają adresaci Listu?

- Jakim określeniem nazwany jest Duch Boży? Jaka jest Jego rola w sytuacjach, kiedy chrześcijanie doświadczają cierpienia?

- Jakie czyny (niegodziwości) nie powinny mieć miejsca w życiu chrześcijańskim[3]?

- O jakim sądzie pisze Piotr? Dla kogo on jest przewidziany?

- Kim są „bezbożni” i „grzeszni”?

- Jak wygląda zaangażowanie Boga wobec doznających cierpień[4]?

Chrześcijańska wspólnota i sprawa autorytetu (5,1-5)

- Czego dowiadujemy się o autorze listu?

- Jakie zasady[5] dotyczące przywództwa pojawiają się w tym fragmencie?

- Kim są „starsi[6]”?

- Czym jest pokora[7]? Dlaczego jest tak ważna w życiu chrześcijańskim?

Końcowe polecenia, modlitwa i pozdrowienia (5,6-11)

- Czym jest walka duchowa?

- Jaki apel zawarty jest we fragmencie odnośnie ataków diabła?

- Kiedy nastanie kres cierpienia?

- Kim są Sylwan i Marek? Co wiemy o nich w tekstu NT?

- Co o życiu chrześcijańskim komunikują określenia: „w Babilonie” i „w Chrystusie”?

---

[1] Porównaj z początkową częścią Listu (1,3-2,10). W omawianym tekście pojawiają się już wcześniej występujące wątki:

- cierpienia (próby) porównanego do ognia (zob. 1 Ptr 1,7 oraz 4,12)

- objawienia się Jezusa Chrystusa i udziału chrześcijan w Jego chwale (zob. 1 Ptr 1,5.7.12 i 4,13)

- radości pomimo cierpienia (zob. 1 Ptr 1,6.8 i 4,13)

[2] „Umiłowani” – określenie wyraża bliską i serdeczną więź Autora z adresatami (zob. 2,11). Stwierdzenie to przywołuje ważny temat Listu jakim jest braterska miłość (zob. 1,22; 2,17; 4,8 i 5,14).

[3] Piotr wymienia cztery niegodziwe czyny, które nie powinny stanowić o źródle cierpienia chrześcijan:

- morderstwo (zabójstwo)

- kradzież (złodziejstwo)

- niewłaściwe z punktu widzenia moralnego postępowanie („złoczyńca)

- intrygi (zawiść, pragnienie tego, co jest własnością innych, mieszanie się w cudze sprawy, natręctwo, wścibskość).

[4] Bóg jest wierny i Jemu należy „polecać duszę”. Jest to techniczne określenie oznaczające akt deponowania pieniędzy u zaufanego przyjaciela. Pan Jezus użył tego określenia, kiedy umierał na Krzyżu: „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha swojego” (Łk 23,46).

[5] Odnośnie przywództwa w Kościele sformułowane są trzy ostrzeżenia:

- przed chciwością

- przed postrzeganiem służby w kategoriach „przymusu” i „uciążliwego obowiązku”

- przed żądzą władzy

[6] Wydaje się, że określenie „starsi” (gr. presbyteroi) nie tyle odnosi się do wieku biologicznego, ale do dłuższego doświadczenia wiary lub dojrzałości, która pozwala na wzięcie odpowiedzialności za innych.

[7] Piotr pisze o „owinięciu się pokorą” – używa metafory ubioru – fartucha, wkładanego przez niewolników podczas pracy. Doskonałą ilustrację pokory zawiera tekst z Ewangelii Jana 13,4-5.