środa, 31 sierpnia 2016

EWANGELIA JANA - SPOTKANIE 14

Rozdziały 1-12 skupiały się na odrzuceniu Jezusa przez naród, zaś rozdziały 13-17 mówią o tych, którzy Go przyjęli. Rozdziały 13-17 zawierają: opis pożegnania Jezusa z apostołami w noc zdrady i aresztowania oraz zapowiedź tego, co przyszłość przyniesie Jego uczniom (rozdz. 13-16) modlitwę o nich (rozdz. 17). Ukrzyżowanie miało nastąpić następnego dnia[1].

OBMYCIE NÓG UCZNIOM
Jana 13,1-20

1.    Czym było żydowskie święto Paschy?
2.    Jakie postacie pojawiają się w tym fragmencie Ewangelii?
3.    Czego z tego tekstu dowiadujemy się o metodach działania diabła?
4.    Jaką lekcję otrzymali uczniowie podczas wieczerzy[2]?
5.    O jakiej czystości mówi Jezus do Piotra w w. 10? (zob. J 15,3; Ef 5,26)
6.    Co o przywództwie, w kontekście Kościoła, mówi nam ten tekst?
7.    Przeczytaj Psalm 41,10, co oznacza „podnieść na kogoś swoją piętę”[3]?
8.    Jaka prawda kryje się w obietnicy w w.20?

UJAWNIENIE ZDRAJCY
Jana 13,21-30

1.    Jakie uczucia towarzyszą Jezusowi podczas wieczerzy[4]? Czym są one spowodowane?
2.    Kim jest ów „uczeń, którego Jezus kochał”[5]?
3.    W jaki sposób Jezus wskazuje swojego zdrajcę? Czy subtelny komunikat Jezusa został rozpoznany przez uczniów[6]?
4.    Jakie są okoliczności towarzyszące działaniu Judasza?

NOWE PRZYKAZANIE I ZAPOWIEDŹ ZAPARCIA SIĘ PIOTRA
Jana 13,31-38

1.    Jakim słowem[7] Jezus zwraca się do uczniów? Co ono wyraża?
2.    Dlaczego przykazanie, które Jezus pozostawia uczniom jest „nowe”[8]?
3.    O czym świadczą słowa Piotra: „Panie! Dlaczego teraz nie mogę iść z Tobą? Życie moje oddam za Ciebie”?
4.    Jak Jezus odpowiada na wyznanie Piotra? Czy Jego słowa się spełniły?

ZASTOSOWANIE

Czy zdarzyło Ci się kiedyś, że ktoś Ciebie zdradził?
Czy zdarzyło Ci się kiedyś należeć do wspólnoty, której członkowie szczerze troszczyli się o siebie nawzajem?


[1] Za: John MacArthur, Komentarz MacArthura do Nowego Testamentu, Gdańsk 2015.
[2] Na ucztach wokół stołu z przygotowanymi potrawami ustawiano sofy na których spoczywali biesiadnicy. Ich głowy znajdowały się w pobliżu stołu, zaś nogi skierowane były w przeciwnym kierunku. Czynność obmywania stóp, której dokonał Jezus, odbywała się zatem na zewnątrz kręgu biesiadników.
Gospodarz domu dawał gościom wodę do obmycia stóp (zob. Rdz 18,4; Łk 7,44), a czynność rozwiązywania sandałów i osobistego umywania czyichś stóp należała do zadań służby. Najczęściej wykonywali ją niewolnicy, uległe żony lub dzieci (zob. 1 Sm 25,41).
Zdjęcie wierzchnich szat przez Jezusa oznaczało, że zamierza wykonać jakąś pracę i stawiało Go w pozycji sługi, który zwykle pracował w skąpym odzieniu. Ewangelia Łukasza wspomina, że podczas Ostatniej Wieczerzy doszło do sporu pomiędzy uczniami o to, kto z nich jest największy (Łk 22, 24-27).
[3] „Podnieść na kogoś swoją piętę” oznacza przyjęcie wrogiej i agresywnej postawy. Idiom ten nawiązuje do ówczesnych zwyczajów wspólnego spożywania posiłków i zajmowania miejsca przy stole. Biesiadnicy zajmowali miejsca wokół stołu w pozycji półleżącej, co umożliwiało okazywanie agresji wobec sąsiada poprzez uderzenie piętą.
[4][4] Użyte określenie „wzruszył się głęboko” pojawia się trzykrotnie w Ewangelii Jana w kontekście osoby Pana Jezusa: J 11,33; 12,27 i 13,21.
[5] Zob. J 19,26-27; 20,2-9; 21,7.20-23.
[6] Zanotowany komentarz „Przypuszczali, że Jezus posyła (Judasza), aby (…) dał coś ubogim” wskazywać może na zwyczaj pobożnych Żydów wykonywania uczynków miłosierdzia przed Świętem Paschy, aby zapewnić sobie Bożą przychylność.
[7] Gr. teknion oznacza „dzieciątko, dziecko”, pojawia się tylko raz w Ewangeliach. Określenia tego używa Jan w swoim liście: 1 J 2,1.12.28; 3,18; 4,4; 5,21.
[8] Pwt 6,5 nakazywało miłowanie Boga, a w Kpł 19,18 czytamy o miłowaniu bliźniego jak samego siebie. Nakaz Jezusa wyznacza nowe standardy w tym zakresie: Po pierwsze – jest to miłość na wzór Jego ofiarnej miłości, po drugie Nowe Przymierze daje nam siłę do miłowania (owoc Ducha – miłość). Przykazanie miłości znajduje się również w mowie Jezusa zwanej „kazaniem na górze”: Mt 5,43-48.

czwartek, 11 sierpnia 2016

EWANGELIA JANA - SPOTKANIE 13

NAMASZCZENIE JEZUSA W BETANII
Jana 12, 1-11
  1. Co wiemy o Marcie, Marii i Łazarzu z Betanii?
  2. Co zrobiła Maria[1] i jak został oceniony jej czyn?
  3. Czego z tego fragmentu dowiadujemy się o Judaszu?
  4. Jaką postawę powinniśmy mieć wobec ubogich w świetle nauczania Biblii?
  5. Dlaczego oprócz postanowienia zgładzenia Jezusa, arcykapłani podjęli także decyzję, aby zabić Łazarza?
JEZUS W JEROZOLIMIE WITANY JAKO KRÓL
Jana 12, 12-19
  1. O jakim święcie jest mowa w tym fragmencie?
  2. Co było powodem zebrania się wokół Jezusa tłumu ludzi? Jak reagują na Niego?
  3. Czy obraz Jezusa wkraczającego do Jerozolimy przypomina wjazd królów
    i bohaterów[2]?
  4. Jakie znaczenie ma przytoczony przez Jana fragment proroctwa z Księgi Zachariasza (zob. Za 9,9)?
  5. Czego obawiają się faryzeusze?
JEZUS ZIARNEM PSZENICY
Jana 12, 20-26
  1. Z jakiego powodu Grecy[3] (helleniści) przybywają do Jerozolimy na żydowskie Święto Przaśników?
  2. Jak na ich prośbę zareagował Filip?
  3. W jaki sposób Jezus wykorzystuje tę okazję, aby zwrócić uwagę na cel swojej misji?
  4. Co przeżywa Jezus w w. 27? Jak opisałbyś Jego odczucia?
  5. Kim jest „władca tego świata”? Czym jest „sąd” i w jaki sposób przyczyni się do „wyrzucenia” władcy świata?
  6. Jaki błędny wniosek wyciągają słuchacze ze słów Jezusa zapowiadających Jego śmierć[4]?
  7. Czy wspomniany we fragmencie konflikt jest dla ludzkości (dla nas) czymś realnym?
PRZYCZYNY I SKUTKI NIEWIARY W JEZUSA
Jana 12, 37-50
  1. W jaki sposób proroctwa Izajasza opisują reakcje tłumów pomimo „znaków
    i cudów”, które widziano?
  2. Jaki „konflikt” został opisany przez Jezusa w w. 42-43?
  3. Co mówi Jezus o tych, którzy zachowują Jego Słowa? Jak Jezus opisuje cel swojego przyjścia na świat?
ZASTOSOWANIE

Gdybyś miał przekazać na coś swoje roczne zarobki, albo rok swojego życia, co to by było?


[1] Namaszczenie głowy ważnych osobistości należało do ówczesnych zwyczajów, zachowanie Marii wykracza jednak poza przyjęte standardy postępowania.
[2] Zwycięscy wodzowie dosiadali koni lub wjeżdżali do miasta na rydwanach.
[3] Mogli to być Żydzi mieszkający na obszarze greckiego Wschodu lub etniczni Grecy, tzw. bojący się Boga, czyli jeszcze nie w pełni nawróceni na judaizm, którzy mimo to przybyli na święto do Jerozolimy. W Palestynie, pobliskiej Syrii i Egipcie Żydzi i Grecy byli znani z niechęci, którą żywili do siebie nawzajem.
[4] ST zapowiadał wieczne panowanie Mesjasza: Iz 9,6-7, 2 Sm 7,16; Dn 7,14; Ez 37,25; Ps 110,4.

czwartek, 4 sierpnia 2016

EWANGELIA JANA - SPOTKANIE 12

WSKRZESZENIE ŁAZARZA  
Jana 11,1-44
  1. Co wiemy o Marcie i Marii z Betanii[1] w oparciu o inne fragmenty NT[2]? Jaka relacja łączyła Martę, Marię i Łazarza z Jezusem? 
  2. Jakie cuda dokonane przez Jezusa podczas Jego publicznej służby zostały opisane przez Jana[3]
  3. Jakie obawy towarzyszą uczniom Jezusa w związku z Jego zamiarem udania się do domu Łazarza (w. 8 i 16)? Jak Jezus odpowiada na te obawy?
  4. Jak rozumieć przypowieść Jezusa z w. 9-10[4]?
  5. Porównaj rozmowę Jezusa z Martą i Marią. Czego dowiadujemy się o Marcie z przebiegu rozmowy z Jezusem?
  6. Przypomnij sobie wszystkie „JA JESTEM” z mów Jezusa zapisanych w Ewangelii Jana[5].
  7. Co to znaczy, że Jezus jest zmartwychwstaniem i życiem? Czym jest prawda o zmartwychwstaniu (zob. Ap 20,11-15)? 
  8. Czego dowiadujemy się o zwyczajach pogrzebowych Żydów[6]? Jakiej postawy wobec śmierci chrześcijan uczy Biblia[7]
  9. Czego dowiódł Jezus wskrzeszając Łazarza? 
  10. Przypomnij sobie o innych wzbudzeniach z martwych, których dokonał Jezus[8]
  11. Jaki był skutek cudu wskrzeszenia Łazarza? 

ZMOWA W CELU ZABICIA JEZUSA  
Jana 11,45-57
  1. Co jest przedmiotem troski Wysokiej Rady[9]
  2. Jakie rozwiązanie proponuje Kajfasz? 
  3. Jak Jezus reaguje na te okoliczności?
  4. Co stanowi przedmiot dociekań tłumów zgromadzonych w Jerozolimie oczekujących na Paschę? 
ZASTOSOWANIE

Gdybyś potraktował relację o wskrzeszeniu Łazarza jako przypowieść o nowym życiu w Chrystusie, gdzie byłoby w niej miejsce dla Ciebie: cięgle w grobie? Już wskrzeszony, ale jeszcze w płótnach pogrzebowych? Wskrzeszony i wyswobodzony z płócien?


[1] Betania to wioska leżąca w odległości 3 km na wschód od Jerozolimy.
[2] Zob. Łk 10, 38-42; Mk 11,11; Łk 24,50
[3] Wcześniejsze rozdziały opisują sześć cudów: przemiana wody w wino (J 2,1-11), uzdrowienie syna urzędnika królewskiego (J 4,46-54), uzdrowienie sparaliżowanego od 38 lat (J 5,1-15), rozmnożenie pokarmu (J 6,1-14), chodzenie po wodzie (J 6,15-21) i uzdrowienie niewidomego od urodzenia (J 9,1-12).
[4] Możliwe wyjaśnienie jest takie: Chodzenie w świetle jest chodzeniem w woli Bożej. Jezus chodził w doskonałym posłuszeństwie Ojcu i nie istniało zagrożenie, że zostanie zabity przed wyznaczonym czasem. Osoba, która chodzi w nocy, to ktoś, kto nie jest wierny Bogu (nie polega na Bogu), żyje po swojemu. Łatwo takiej osobie się potknąć, bo nie posiada ona Bożego prowadzenia, które jak światło oświetlałoby ścieżkę życia.
[5] W Ewangelii Jana zapisanych jest siedem takich wypowiedzi Jezusa:
- „Ja jestem chlebem życia” (J 6,35)
- „Ja jestem światłością świata” (J 8,12)
- „Ja jestem bramą (drzwiami) dla owiec” (J 10,7)
- „Ja jestem dobrym pasterzem” (J 10,8)
- „Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem” (J 11,25)
- „Ja jestem drogą, prawdą i życiem” (J 14,6)
- „Ja jestem krzewem winnym” (J 15,1)
[6] Odwiedzanie i udzielanie pociechy ludziom, którzy utracili bliskich, w dniach bezpośrednio następujących po śmierci krewnego, było istotnym elementem żydowskiej pobożności. Sąsiedzi zmarłego przygotowywali pierwszy posiłek po pogrzebie. Rodzina zmarłego pierwszy tydzień żałoby spędzała we własnym domu. Żałobnicy siedzieli na podłodze i przyjmowali odwiedzających ich przyjaciół. Obyczaj ten, zwany sziwah (od „siedmiu” dni), jest nadal praktykowany w judaizmie i pomaga w uwolnieniu się do smutku. Zmarłych chowano w pieczarach, w tym samym dniu, w którym nastąpił zgon. Ciało zawijano w lniane prześcieradła i kładziono na posadzce w przedsionku grobowca. Ciało było ściśle owinięte, by kończyny pozostały wyprostowane; owijano też policzki, aby usta zmarłego były zamknięte. Po upływie roku, gdy ciało zmarłego uległo już rozkładowi, członkowie rodziny zmarłego wracali, by umieścić jego kości w specjalnej skrzyni, którą umieszczano w zagłębieniu w ścianie grobu.
[7] Zob. 1 Tes 4,13-18.
[8] Mt 11,5; Mk 5,22-42 (córka Jaira/ Jairosa), Łk 7,11-17 (młodzieniec z Nain).
[9] Wysoka Rada (Sanhedryn), czyli elita żydowska, którą tworzyli zwierzchnicy religijni, faryzeusze i uczeni w Piśmie. Sanhedryn sprawował najwyższą władzę religijną i sądowniczą w ówczesnej strukturze społeczno-politycznej. Obradom Sanhedrynu przewodniczył najwyższy kapłan, którym w tym czasie był Józef Kajfasz, który sprawował swój urząd dłużej niż jakikolwiek inny arcykapłan w I wieku po Chrystusie (18-36 r po Chr.). Rzymianie (jako okupanci) decydowali o obsadzie tego stanowiska.