EWANGELIA JANA - SPOTKANIE 19

WYDANIE I ARESZTOWANIE JEZUSA

Jana 18,1-14

1.       Jaka była rola Judasza w aresztowaniu Jezusa? (Określ tę rolę także w oparciu o narrację pozostałych ewangelistów)

2.       Kto uczestniczył w pojmaniu Jezusa[1]?

3.       Kto przejmuje kontrolę nad sytuacją? Jak do tego dochodzi?

4.       Jak reaguje Piotr?

5.       Czym jest „kielich[2]”, o którym mówi Jezus?

6.       Dlaczego żołnierze związali Jezusa, skoro nie stawiał On oporu?

7.       Kim był arcykapłan[3] w Izraelu?

PIOTR ZAPIERA SIĘ JEZUSA PO RAZ PIERWSZY

Jana 18,15-18

1.       Kim jest „inny uczeń”?

2.       Dlaczego według Ciebie, Szymon Piotr szedł za Jezusem aż na dziedziniec arcykapłana?

3.       Co sprawiło, że Piotr za pierwszym razem wyparł[4] się Jezusa?

JEZUS PRZED ANNASZEM

Jana 18,19-24

1.       Jakie zarzuty stawiane są Jezusowi?

2.       Do czego Jezus wzywa Annasza w swojej odpowiedzi[5]?

3.       czym mówi nam fakt uderzenia Jezusa w twarz[6]?

PONOWNE ZAPARCIE SIĘ JEZUSA PRZEZ PIOTRA

Jana 18,25-27

1.       Czym kieruje się Piotr, wypierając się Jezusa po raz drugi i trzeci?

2.       Judasz i Piotr byli w tej samej grupie uczniów. Obaj zdradzili Jezusa. Jeden
z nich stał się przywódcą Kościoła, drugi odebrał sobie życie. Jaka była między nimi różnica?

---

[1] Tekst wymienia odział żołnierzy oraz straż podległą arcykapłanom i faryzeuszom. „Odział żołnierzy” oznacza rzymską kohortę – jednostkę wojska rzymskiego, liczącą zazwyczaj 500-600 żołnierzy (inne źródła podają 800). Czasami nazwę tę stosowano do niewielkich oddziałów, liczących 200 osób. Rzymskie wojsko pomocnicze stacjonowało w Cezarei, ale podczas świąt sprowadzano je do fortecy Antonia, położonej na północnym-zachodzie kompleksu świątynnego. Drugą grupę osób stanowiła policja świątynna („staż podległa arcykapłanom i faryzeuszom”).

[2] W ST „picie kielicha” bywa nieraz symbolem doświadczenia sądu i gniewu Bożego z powodu grzechu (Ps 75,9; Iz 51,17, 22; Jer 25,15; Ez 23,32-34; Ha 2,16). Użycie metafory „kielicha” wskazuje, ze Jezus poniesie na sobie ciężar winy i będącego jej konsekwencją sądu.

[3] Kapłan stojący na czele kolegium kapłanów, sprawujący nadzór nad świątynią i kultem. Pierwszym arcykapłanem był Aaron - brat Mojżesza. Jego następcami byli jego potomkowie, a każdorazowy pierworodny syn pełnił ten urząd dożywotnio. Od końca III w. przed Chr. sprawujący władzę w Palestynie zaczęli mianować arcykapłanów według swego upodobania, lekceważąc tradycję.
Arcykapłan był głównym przedstawicielem narodu żydowskiego i jego pośrednikiem wobec Boga oraz władzy rzymskiej w Palestynie. Musiał odznaczać się świętością. Mieszkał w pobliżu świątyni, gdzie w jego imieniu codziennie składano ofiarę Bogu. Osobiście czynił to w szabat, święta nowiu Księżyca i znaczniejsze uroczystości (por. Wj 29,42). Przewodniczył także liturgii Dnia Pojednania (por. Kpł 4,5; 17,6).
Nowy Testament wspomina o większej liczbie arcykapłanów działających w tym samym czasie. Byli oni członkami arystokratycznej warstwy kapłańskiej, a wybitniejszych z nich zaliczano do sanhedrynu; sprawowali też pieczę nad finansami i policją świątynną. Razem ze starszymi ludu i uczonymi w Piśmie stanowili władzę narodu żydowskiego. Do bardziej znanych arcykapłanów należeli m.in. Annasz I i jego zięć Kajfasz (który skazał Jezusa na śmierć) oraz Ananiasz (sędzia w procesie św. Pawła). Instytucja arcykapłanów przestała istnieć po zburzeniu Jerozolimy w 70 r. po Chr.

[4] Według nauczania rabinackiego Żydzi mogli się wyprzeć swej narodowości, zwłaszcza udzielając wymijającej odpowiedzi, by ocalić życie. Bezpośrednie wyparcie się wiary, które naraziłoby na szwank Boże imię, było jednak uważane za czyn haniebny. Powyższe zasady niekoniecznie musiały się odnosić do postępowania Piotra, mogą one jednak stanowić ilustrację kulturowego tła, zgodnie z którym wyparcie się nie zawsze było tak surowo traktowana, jak to czyni tutaj Jezus. Podobnie jak większość ludzi, Piotr pozostawał pod wpływem kultury, w której żył i mógł do końca jeszcze nie pojmować radykalnego charakteru wymagań Jezusa.

[5] Podczas formalnego przesłuchania żydowskiego ogromne znaczenie miały zeznania świadków. Bez niech przesłuchanie oskarżonego mogłoby zostać uznane za niezgodne z Prawem. Jezus niejako domaga się przestrzegania reguł Prawa domagając się powołania świadków.

[6] Uderzenie więźnia było sprzeczne z żydowskim prawem. Czyn ten ukazuje Annasza jako człowieka bezwzględnego i nieliczącego się z zasadami, które obowiązywały wśród Żydów. Kierował się on interesem politycznym, a nie prawem.